Šta su frekventni regulatori i za šta se koriste?

Frekventni regulator predstavljaja mini uređaj čija je uloga kontrolisanje brzine i obrtnog momenta u trofaznim asinhronim motorima, zbog čega se i postavlja u elektromehaničkim pogonskim sistemima. 

Pre nego što se pojavio, tj. pre nego što je osmišljen, bilo je nezamislivo uticati, odnosno bilo nemoguće potpuno upravljati brzinom koju ima trofazni AC motor, a nakon njegove pojave, frekventni regulator je postao logičan i neodvojiv deo svake industrijske proizvodnje, industrijskih procesa, jer su omogućili nesmetanu promenu brzine rada motora.

Od svog nastanka pa sve do danas, frekventni regulator je menjao svoju veličinu, zbog čega su danas oni mnogo manji nego u početku svog postojanja, ali i jeftiniji u odnosu na taj period. Kada je njihova primena u pitanju, moglo bi se reći da su prisutni svuda i da imaju široku primenu, jer se mogu naći i u malim električnim aparatima, ali i u velikim kompresorima. 

Struktura frekventnog regulatora

Svaki frekventni regulator sastoji se od nekoliko elemenata, a to su ispravljač, invertor, međukola i upravljačko kolo. Ispravljač je tu da pretvori AC, mrežni napon, u pulsirajući napon, DC. Nakon toga, međukolo stabilizuje taj DC napon stavljajući ga invertoru na raspolaganje, dok invertor generiše frekvenciju napona na motoru. Upravljačko kolo u tom procesu prima i šalje signale iz invertora, međukola i ispravljača. Čitav ovaj proces je tu kako bi omogućio određenu potrebu od samog motora. 

Zašto se frekventni regulator koristi?

Postoji više odgovora na ovo pitanje, jer se frekventni regulator može koristiti iz različitih razloga ili zbog svih postojećih njegovih prednosti odjednom. Prva može biti ušteda električne energije. Kod određenih motora, kao što su oni koji se nalaze u ventilatorima, pumpama, kompresorima, motor radi punom brzinom, čime potrošnja energije uvek ostaje ista. Međutim, u određenim trenucima njihovog rada, ta količina električne energije se bespotrebno troši, pa se zbog toga postavlja frekventni regulator koji kontroliše brzinu motora u skladu sa potrebama njegovog rada, čime se može uštedeti čak do 70% električne energije. Iako se potrošnja energije može kontrolisati na mnoge načine, ništa nije efikasno kao sama upotreba frekventnih regulatora.  

Najvažnija prednost i važnost postojanja ovog elementa jeste posedovanje kontrole nad motorom. Ta mogućnost povećavanja i smanjivanja brzine motora koja se poseduje jer postoji frekventni regulator, daje dva važna ishoda, jedan jeste produktivnija, kvalitetnija i bolja proizvodnja, a druga jeste očuvanja motora i same mašine, tj. uticanje na njenu dugovečnost. Direktnim uključenjima na električnu mrežu, motori doživljavaju, jednostavno rečeno šok, jer ddolazi do naglih postizanja brzina i obratno, do naglog smanjivanja, dolazi do različitih udara. Uz frekventni regulator se to ne dešava, jer se brzina podiže ili spušta postepeno, što samojh mašinu, odnosno motoru, dozvoljava određenu i potrebnu radnu pripremu, pa osim kontrolne funkcije koju ovaj element tima, jasno da je njegova uloga značajna kao zaštitnička.

Kada postoji puna kontrola brzine kojom određena mašina radi, onda se utiče na proces proizvodnje i produktivnost u okviru nje, na produžavanje životnog, tj. radnog veka motora i mašine, a ujedno se smanjuju i troškovi koji se tiču servisiranja i održavanja, van onog redovnog i standardnog.